Η Σκιά Του Αλλάχ Στην Κρήτη 1645

Για ένα μεγάλο πόλεμο, μια επανάσταση η μια μεγάλη πολιτική αλλαγή, δεν είναι εύκολο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα εάν το όλο ζήτημα εξετασθεί μονόπλευρα, είτε από την πλευρά του νικητή, είτε από την πλευρά του ηττημένου. Ασφαλέστερα κατά το δυνατόν συμπεράσματα εξάγονται μόνο αν φωτισθούν και οι δύο πλευρές.
Δυστυχώς ολόκληροι λαοί έχουν διαμορφώσει την εθνική τους συνείδηση με μια «ιστορία» που είναι περισσότερο προπαγάνδα και ελάχιστη σχέση έχει με την ιστορική αλήθεια. Τέτοια παραδείγματα εθνικού φανατισμού και ιστορικής προπαγάνδας παρατηρούνται στις μέρες μας σε γειτονικό κρατίδιο της Βαλκανικής.
Στο βιβλίο που έχετε ανά χείρας επέλεξα να προσεγγίσω το μεγάλο ιστορικό κεφάλαιο του Τουρκοβενετικού πολέμου στην Κρήτη, περισσότερο από την πλευρά των επιτιθέμενων και ελπίζω ότι θα βρείτε ενδιαφέρουσα την περιπέτεια που θα ακολουθήσει. Ο λόγος που με οδήγησε σ αυτή την επιλογή αναφέρεται στον επίλογο.
Ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας του βιβλίου εξυπηρέτησε μόνο την ανάγκη να ζωντανέψει τα γεγονότα και να δώσει χρώμα στις εικόνες, με συνέπεια όμως στα ιστορικά ντοκουμέντα και τα δεδομένα της καθημερινής ζωής εκείνης της εποχής.

Οι Βενετοί κατέχουν την Κρήτη από το 1204, μετά την 4η Σταυροφορία και την λεηλασία της Κωνσταντινούπολης, οπότε και παραχωρήθηκε στον αρχηγό της Σταυροφορίας Βονιφάτιο τον Μομφερατικό ο οποίος με τη σειρά του την πούλησε στους Βενετούς, με την μυστική συμφωνία που υπογράφηκε στην Ανδριανούπολη στις 12 Αυγούστου 1204, για το ευτελές ποσό των 1000 μαρκών αργύρου. Επί τέσσερις αιώνες οι Κρητικοί υπομένουν ένα αφόρητο ζυγό και οι επαναστάσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Στην απελπισία τους λένε συχνά ότι θα ήταν καλύτερα να πάρουν την Κρήτη οι αλλόθρησκοι Τούρκοι για να λυτρωθούν από την τυραννία των ομοθρήσκων τους Βενετών. Αυτό άλλωστε αποτέλεσε και ένα από τα θετικά κίνητρα των Οθωμανών προκειμένου να επιτεθούν κατά των Βενετών πιστεύοντας ότι θα είχαν τους Κρητικούς με το μέρος τους. Για τον λόγο αυτό όταν έγινε η πρώτη απόβαση των Οθωμανών το 1645 στα Χανιά εγκατέστησαν και τον πρώτο Ορθόδοξο μητροπολίτη Κρήτης Νεόφυτο Πατελάρο.
Ας ακολουθήσουμε όμως μαζί την εκπληκτική και γεμάτη αναπάντεχα γεγονότα ιστορία του ήρωά μας Ισάφ Μάσκοβιτς. Ενός νέου από ένα ταπεινό χωριό, την Βράνα της Δαλματίας, που η μοίρα του επεφύλασσε μια ταραγμένη ζωή γεμάτη ανατροπές και εκπλήξεις.