Αποσπερίδες και Βαΐζα

Αποσπερίζω με το Nου…
Η φεγγαρολουσμένη θύμηση καληνωρίζει την παιδική μου ζήση.
Τη ζήση την ανέμελη, τη φτωχική μα…πλούσα, με τα κοντοπαντέλονα ξυπόλητα σεργιάνια στις γειτονιές και στα σοκάκια της χαρασανής πρωτόφαντης
ματιάς μου στον κόσμο. Πόσα και πόσα δεν αντίκρισαν τα παιδικά μου μάτια…
Πόσες και πόσες «περίλαμπρες λέξεις» δε χάιδεψαν τα αισθητήρια της ακοής…
Ολόλαμπρη του ήλιου ανατολή συνόδευε την απαρχή της καινούριας μέρας
και την έντυνε με ήχους, με λαλιές, με φωνές, με χρώματα, με μοσκοβολιές και
εικόνες. Ω! Πόσες εικόνες! Καλοσυνάτες, χαμογελαστές, ευφρόσυνες, πανσεβά-
σμιες!!!
Καθημερινά μικρά ή και μεγάλα θαύματα κατέκλυζαν και συνέπαιρναν την
παιδική ψυχή. Πνοές και ζωοδότρες ανάσες για την επερχόμενες μέρες, μήνες
και…αιώνες. Και τ’ όνειρο και τ’ όραμα του κόσμου ν’ ανανεώνεται διαρκώς κι
ατέλειωτο κι ελπιδοφόρο να λογιάζεται το διάβα του.
Ακόμη αντηχεί στ’ αυτιά μου το πρωινό χτύπημα της καμπάνας, ο καμπα-
νολάλητος προσκλητήριος παιάνας για τα «γράμματα και σπουδάματα» του μονοθέσιου σχολείου. Το πέταλο τ’ αργαστηριού της μάννας της ανυφαντούς ακόμη γλυκοτραγουδεί: «κι όλη μέρα τακ τακ, τουκ τουκ, το πέταλό σου κάνει…» κι ούτε στον τοίχο το μακρύ για διάσιμο έχουν αφανιστεί τα πασσαλάκια κι οι πολλαπλές διαδρομές της συνδρομής μου στη μάννα-διάστρουσα.
Οι συχνές επισκέψεις στην «πολυποίκιλη-τετράχρωμη» εξοχή για τις βιο-
τικές μέριμνες της οικογένειας είναι δια βίου εμπειρίες και μαθήματα που παι-
δαγωγικά κι απλόχερα προσφέρει το ιδανικότερο σχολείο στο οποίο δύναται να
φοιτήσει ο άνθρωπος-μαθητής. Το σχολείο της φύσης.
Ποιες ροδόχρωμες κι αειμακάριστες λέξεις να φωτολούσουν τη σειρηνο-
πλανεύτρα θερινή δύση του ήλιου και τις θερμές παραινέσεις της για τη συμπρο-
σευχή και τις προσδοκίες της αποσπερίδας με τους καημούς, τα βάσανα και τις
μικροχαρές της ζήσης; Αθιβολές και νάκλια και βαΐζα…
Συνακόλουθες και οι αποσπερίδες στο «χάνι του Τουρτούρη», το καφενείο
του κυρού μου, με θαμώνες-κρητικοδασκάλους τους παππουδολαλάδες με την
ανόθευτη κρητική λαλιά.

Στους αποθηκευτικούς χώρους της θύμησης έχουν συναθροιστεί πάμπολλα
γεωργικά εργαλεία και αγροτικές εργασίες της προ-ηλεκτρικής εποχής. Ορθός και
λιόμαυρος στέκω ακόμη στο βωλόσυρο και με κράζει η φωνή του τηλεφωνητή
του χωριού να βρεθώ «εντός δεκαλέπτου» κοντά σε ένα από τα επιτεύγματα του
ανθρώπινου νου που άλλαξαν τον κόσμο, το τηλέφωνο. Κι από το μακρινό, λόγω
έλλειψης τροχοφόρων, Κάστρο αναγγέλεται η χαρμόσυνη είσοδός μου στο εξατάξιο Γυμνάσιο-Καπετανάκειο, κατόπιν των «προβλεπομένων γραπτών εξετάσεων».
«Καστρινάκι» στο εξής, όπου αρχίζει η σύζευξη των δωδεκάχρονων βημάτων
με τη «νυν και αεί» εικοσιτετράδα των γραμμάτων της ελληνικής της γλώσσας…
Πλώρη για το ταξίδι στη θάλασσα του «τρελοβάπορου» και στις τρικάταρ-
τες βουνοκορφές της Κρήτης.
Στην αέναη ροή του χρόνου συναντώ καθ’ οδόν τις θύμησες. Τις μάννες-θύμησες που απλώνουν χέρι συνεργασίας άλλοτε σαν γιασεμιά και τριαντάφυλλα κι
άλλοτε σαν αγκαθωτά φύλλα φραγκοσυκιάς.
Θύμησες που παρακινούσαν «έτη πολλά» τη φτωχική γραφίδα μου να ανα-
πέμψει ύμνον αναστάσιμον των πάλαι ποτέ…
Οι ωδίνες της συνεργασίας …εγέννησαν «Αποσπερίδες και βαΐζα» και πολλαπλές κι εγκάρδιες βαγιοκλαδίζω και σπολλατίζω φτάζυμες ευχαριστίες:
-Στην ξεχωριστή συνάδελφο και φίλη Αταλάντη Μιχελογιαννάκη Καραβελάκη, δρ ελληνικής φιλολογίας, που προθυμερά κι εγκάρδια αφουγκράστηκε τους
παλμούς των στίχων μου, συνομίλησε μ’ αυτούς, εκμυστηρεύτηκαν συναλλήλως
μύχιους λογισμούς και η αγλαόκαρπος πένα της μυριοπλούμισε τον πρόλογο και
κοσμεί την έκδοση του παρόντος βιβλίου.
-Στις εκδόσεις «Μύστις» και τον κ. Αντώνη Τσιντάρη που ασμένως αποδέχτηκε να γεννηθεί τυπογραφικό φως για τις « Αποσπερίδες και βαΐζα». Ανθρώπινη, αγαστή και ευδόκιμος συνεργασία.
-Στους όψιμους και στους τρίπαλιους προγόνους που καλλιέργησαν, μιτοχτένιασαν και ξόμπλιασαν το γλωσσικό λογάρι, τη μπαινάμικη και μοσκομύριστη κρητολαλιά και τη διαφύλαξαν στην πνευματική κυψέλη της κληρονομιάς. Χρέος των επιγόνων να διαφυλαχθεί σαν «τ’ άγια των αγίων».
-Στους αναγνώστες των «Αποσπερίδων», σ’ όλους και σ’ ένα προς ένα ξεχωριστά, με την ευχή και την ελπίδα να θυμηθούν, ν’ αναστοχαστούν, να γνωρίσουν
ή να γίνουν κοινωνοί αλλοτεσινών καιρών στα θεμέλια των οποίων οφείλουν να
χτίζουν οι επόμενοι.

Κωστής Λαγουδιανάκης
Μαρταπρίλης 2023